شهید علی پور

 

- تقسیم وقت

رسول خدا(ص) در خانه، اوقات خود را به سه بخش تقسیم می‌کرد: بخشی برای «خدا». در این بخش به عبادت و نماز و نیایش و تهجد می‌پرداخت. بخشی برای «خانواده» و گفتگو و انس گرفتن با آنان و تأمین نیاز‌ها روحی و عاطفی و …
و بخشی هم برای «خود» و «مردم»، چون در اوقات حضور آن جضرت در خانه نیز، مراجعین با وی کار داشتند، سؤال می‌کردند، مشکلات برای آنان پیش آمد، و وی، از بخشی از وقت درون خانه،
برای رسیدن به امور مردم و بر آوردن نیاز‌های مختلف آنان استفاده می‌کرد. آنچه گفته شد به روایت به روایت حسین بن علی(ع) از امیرالمؤمنین(ع) است.

 

- کمک در خانه

از فضای یک انسان خود ساخته، آن است که در کار‌های خانه، به همسر خود کمک کند و به شریک زندگی خویش، یاری رساند، چه در نظافت خانه و وسایل، چه در امور طبخ و خوراک و چه هر کار دیگری.

پیامبر خدا(ص) در خانه، کفش و لباس خود را وصله می‌‌کرد، در را می‌گشود، گوسفند و شتر می‌دوشید، همراه خانه گندم آرد می‌کرد و اگر خدمتکار خسته می‌شد، به او کمک می‌کرد و وسایل خویش را خود بر می‌داشت و می‌‌گذاشت.

- هم غذایی با اهل خانه

اینکه کسی تنها غذا بخورد، یا حاضر نباشد افراد خانواده و خدمتکاران، با او بر سر یک سفره بنشینند و غذا بخورند، اخلاقی جاهلانه است و نشان از روحیه‌ی استکباری می‌دهد. اولیای خدا، متواضعانه با اهل خانه وخادمان هم غذا می شدند و بر سر یک سفره می‌نشستند.

رسول خدا(ص) همه رقم غذا می‌خورد و نسبت به نوع غذا و کیفیت طبخ، ایراد نمی‌‌گرفت و از آنچه خدا حلال کرده است، همراه با خانواده و خدمتکاران غذا می‌خورد، آن هم نشسته بر زمین، چه در خانه‌ی خود و چه در میهمانی، از هر آنچه آنان می‌خوردند، در هر چه و بر هر چه آنان طعام می‌خوردند. اگر مهمان می‌آمد، همراه با مهمان می‌خورد. محبوب‌ترین غذا و سفره در نزد او آن بود که افراد بیش‌تری سر سفره نشسته باشند.

- رخت خواب ساده

ساده زیستی در همه مظاهر زندگی آن حضرت، آشکار بود. رختخواب او پوستی بود که داخل آن از لیفه و پوشال خرما پرشده بود. بالش او نیز چنین بود. زیر اندازش یک عبا بود، که گاهی هم آن را دولا می‌کرد و بر آن می‌نشست و یا می‌خوابید.

اغلب بر حصیری می‌خوابید و جز آن، زیر آن حضرت چیزی نبود و چون به رخت خواب می‌رفت، به پهلوی راست می‌خوابید و دست راست خود را زیر صورت راست خود قرار می‌داد و چنین دعا می‌کرد: خدایا! آن روز که بندگانت را بر می‌انگیزانی، مرا از عذاب خویش، نگهدار.

5- خواب و بیداری

به فرموده‌ی امام باقر(ع) رسول خدا(ص) هر گاه از خواب بر می‌خاست، به سجده در پیشگاه خدا می‌پرداخت. هنگام خواب، مسواک را بالای سر خود می‌؛ذاشت، همین که بیدار می‌شد، شروع می‌‌کرد به مسواک زدن … هر شب، سه بار مسواک می‌زد: یک بار قبل از خواب، یک بار وقتی از خواب برای نماز شب بیدار می‌شد، و یک بار هم وقتی که می‌خواست برای نماز صبح از خانه به مسجد برود.

چون بیدار می‌شد، می‌فرمود:«حمد،‌ خدایی را که پس از مرگم را زنده کرد. پروردگارم آمرزنده و شکور است.»

- احترام به والدین

حرمت نهادن به آن که بر انسان وارد می‌شود، چه بعنوان مهمان و چه بصورت مراجعه کننده، شرط ادب است، و بی اعتنایی و برخورد متکبرانه، دور از اخلاق اولیای خداست.

رسول خدا(ص) به کسی که وارد بر آن حضرت می‌شد، احترام می‌کرد و یکی از نمود‌های این احترام، آن بود که زیر انداز خود را در اختیار او می‌گذاشت و او را روی تشک خود می‌نشاند و او قبول نمی‌‌کرد، آن حضرت، آن قدر تأکید می‌فرمود تا بپذیرد.

و نیز روایت شده است که هر گاه کسی وارد می‌شد و خدمت آن حضرت می‌نشست، هرگز از مجلس او بر نمی‌خاست و نمی‌رلفت، تا اینکه خود آن شخص برخیزد و برود:

رسول خدا(ص) وارد یکی از اتاق‌های خود شد. افراد هم در حضورش بودند و اتاق پر از جمعیت شد. جریر بن عبد الله، وارد شد. چون جا نبود، بیرون اتاق نشست. چشم رسول خدا(ص) به او افتاد. جامه و عبای خود را برگرفت و پیچید و به طرف او انداخت و از او خواست که آن را زیر خود انداخته، رویش بنشیند. اما جریر هم در مقابل این بزرگواری و اکرام پیامبر، ادب نشان داد، عبای آن حضرت را بر صورت خویش نهاد و آن را بوسید.

از سلمان فارسی نیز نقل شده است که: خدمت پیامبر اکرم(ص) رسیدم، او بر بالشی و زیر اندازی نشسته بود. آن را به طرف من افکند(تا بر آن بنشینم). آنگاه فرمود:«ای سلمان! هیچ مسلمانی بر برادر مسلمانش وارد نمی‌شود و او به عنوان اکرام و احترام، زیر انداز برایش نمی‌گسترد، مگر آن که خداوند او را می‌بخشاید.

آری… اینهاست رمز محبوبیت بزرگ مردی که بشریت، در پیگاه عظمت او، به احترام ایستاده است و سایه‌ی کمالاتش و فروغ فضایلش چهارده قرن است که جهان را به زیر بال کشیده است.